OPIS TERAPII  

Terapia behawioralna

    Istotą terapii behawioralnej dzieci z autyzmem jest uczenie zachowań pożądanych i społecznie akceptowalnych w celu rozwijania samodzielności oraz uzyskania najefektywniejszego funkcjonowania w środowisku  – a więc poprawa jakości życia.
    Dziecko, nagradzane za prawidłowe zachowanie, uczy się odpowiednich wzorców, zaś w efekcie końcowym może przenieś je do życia codziennego (generalizacja).
    Badania naukowe – wykonywane na przestrzeni ponad pięćdziesięciu lat – wykazały, że Stosowana Analiza Zachowania jest skuteczną i bezpieczną metodą terapii dzieci z autyzmem.
     Nadrzędne cele terapii behawioralnej
        •    zwiększanie ilości zachowań, które są deficytowe (kształtowanie u dziecka jak największej liczby zachowań prawidłowych).
        •    redukowanie zachowań niepożądanych, czyli takich, które zakłócają lub uniemożliwiają proces uczenia (autostymulacje, agresja, autoagresja).
        •    generalizowanie i utrzymywanie efektów terapii (przenoszenie nabytych umiejętności do innych sytuacji).
    Im więcej nowych umiejętności opanuje dziecko, tym większe szanse na redukcję zachowań zakłócających.
     Zalety terapii behawioralnej:
        •    stosowanie uniwersalnych praw uczenia,
        •    empiryczność,
        •    możliwość mierzenia i monitorowania efektów terapii,
        •    generalizacja nabytych umiejętności,
        •    modyfikowanie przestrzeni wokół dziecka, by ułatwiać mu funkcjonowanie,
        •    indywidualne podejście do dziecka (uwzględnia zainteresowania, bazuje na mocnych stronach).
     Zasady prowadzenia terapii:
Terapia behawioralna opiera się na kilku podstawowych zasadach, których przestrzeganie gwarantuje osiągnięcie sukcesu w pracy z dzieckiem . Są to:
    •    zasada małych kroków,
    •    zasada stopniowania trudności,
    •    zasada stosowania wzmocnień.
    Bardzo ważna, a być może najważniejsza jest zasada małych kroków. Każdą czynność, której chce się dziecko wyuczyć, rozpisuje się na małe kroki, jasne i zrozumiałe dla dziecka. Od jednego kroku do drugiego, przechodzi się tylko wówczas, gdy dziecko opanuje poprzedni w stu procentach.
    Równie ważna jest zasada stopniowania trudności. Pracę rozpoczyna się od ćwiczeń łatwych i konkretnych; od uczenia umiejętności podstawowych, z których dziecko może skorzystać natychmiast i będzie mogło je stosować do końca życia.
    Kolejną fundamentalną zasadą jest stosowanie wzmocnień. Wzmocnieniem będziemy nazywać każde wydarzenie, które zwiększa siłę zachowania, po jakim następuje wzmacnianie. Innymi słowy, jeżeli po zachowaniu danej osoby następuje wydarzenie stanowiące dla niej nagrodę lub przyjemność, zwiększa się prawdopodobieństwo ponownego wystąpienia tego zachowania w podobnych okolicznościach. Aby dziecko mogło zrozumieć, że dane zachowanie jest pożądane lub czynność jest wykonana prawidłowo, musi ona zostać wzmocniona. W terapii behawioralnej zatem szeroko stosuje się nagrody. Ich stosowanie rozpoczyna się od nagród biologicznych (pożywienie, napoje, ulubione zabawki), które zawsze stanowią formę naturalnego wzmocnienia dla dziecka. Nagrody biologiczne szybko łączone są ze społecznymi, by te z kolei zyskały dla dziecka wartość. Bardzo istotną formą wzmacniania zachowań jest stosowanie tzw. systematycznej uwagi i aprobaty. Polega ona na systematycznym dostarczaniu danej osobie właściwie dobranych do jej oczekiwań wzmocnień społecznych celem motywowania i wywoływania pozytywnych zachowań.